قلیان ها را گلدان کنیم

مصرف یک نخ سیگار بین 500 سی سی تا یک لیتر دود تولید می‌کند اما استفاده یک بار از قلیان، 10 تا 20 لیتر دود دارد و دود استنشاق ‌شده از قلیان، مونوکسیدکربن بیشتری را وارد بدن می کند. سالانه پنج میلیون نفر در دنیا به علت استعمال دخانیات، جان خود را از دست می ‌دهند که با ادامه این روند تا 20 سال آینده تعداد قربانیان ناشی از مصرف دخانیات، به 10 میلیون نفر در سال می‌‌رسد. به راستی این زندگی ماست، که دود می شود که در گیر و دار لحظاتی به ظاهر خوش، ریه ها پُر از هوای مرگ می شود و همچنان راه نفس قلیان را با پُک های طولانی بسته ایم.

دبیرکل جمعیت مبارزه با استعمال دخانیات ایران نیز پیش تر گفته بود: زنگ خطر مصرف قلیان به ویژه در بین نسل جوان به صدا درآمده است و در تحقیقات به عمل آمده 25 درصد مردان بالای 17 سال و 5 درصد زنان بالای 17 سال دخانیات مصرف می کنند.
محمدرضا مسجدی افزوده است: در مطالعات به عمل آمده استعمال قلیان در دختران در برخی از موارد به 35 درصد و در میان پسران تا 42 درصد رسیده که این آمار مربوط به دانش آموزان مقطع دبیرستان و دانشگاهی است.
وی با بیان اینکه در مورد قلیان، سنت شکنی عجیبی در حال رخ دادن است گفت: 18 درصد از کسانی که قلیان می‌کشند، به اعتیاد دچار می‌شوند.
به استناد ماده هفت قانون جامع کنترل و مبارزه ملی با دخانیات مصوب 1385 و بند هشت ماده یک آیین نامه اجرای قانون جامع کنترل و مبارزه ملی با دخانیات مصوب 1386، هر نوع تبلیغ، تشویق مستقیم یا غیرمستقیم و یا تحریک افراد به استعمال دخانیات ممنوع است.
معاون گردشگری میراث فرهنگی اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان مرکزی می گوید: 12 سفره خانه در این استان از سال 85 مجوز فعالیت دریافت کرده اند.
سید حسن حسینی افزود: در سفره خانه هایی که مجوز فعالیت خود را از میراث فرهنگی اخذ کرده اند عرضه قلیان ممنوع است و با صاحبان این واحدهای صنفی براساس قانون برخورد می شود.
وی اظهار کرد: سفره خانه های سنتی از نظر میراث فرهنگی به واحدهایی پذیرایی اطلاق می شود که الگو آن ها ایرانی است و غذاهای سنتی برای مراجعان عرضه می شود و عرضه قلیان در آنها ممنوع است.
معاون گردشگری اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان مرکزی گفت: بهداشت محیط به عنوان متولی مبارزه با مواد دخانی در سفره خانه ها به همراه اماکن نیروی انتظامی از سفره خانه ها بازدید منظم و مستمر دارند.
حسینی افزود: از ابتدای امسال تاکنون 2 سفره خانه در سطح استان به علت عرضه قلیان برای مراجعان، تعطیل شدند.
وی اظهار کرد: استعمال قلیان، علت اصلی حضور جوانان در سفره خانه ها است و برای جلوگیری از این اقدام لازم است سرگرمی جایگزینی فراهم شود و ممانعت از عرضه قلیان بدون ارایه تفریح جایگزین، بی شک موثر نخواهد بود.
دادستان عمومی و انقلاب اراک نیز گفت: با هرگونه عرضه قلیان در سفره خانه ها به شدت برخورد می شود و سازمان های متولی همچون بهداشت محیط، اماکن نیروی انتظامی و میراث فرهنگی نیز در این موضوع همکاری موثری دارند.
عباس قاسمی افزود: سفره خانه های دارای مجوز فعالیت، توسط نهادهای ذیربط برای جلوگیری از هرگونه تخلف از جمله عرضه قلیان مورد بازرسی قرار می گیرند.
دادستان عمومی و انقلاب اراک گفت: بازرسان واحد بهداشت محیط با نظارت دوره ای زمینه تخلف در سفره ها خانه ها را کاهش داده اند.
قاسمی با یادآوری رای مجلس که قهوه‌خانه‌‌های سنتی را جز اماکن عمومی در قانون کنترل و مبارزه با دخانیات ندانسته، گفت: این قانون هنوز ابلاغ نشده و به محض ابلاغ توسط دستگاه های مرتبط اجرایی خواهد شد.
دادستان عمومی و انقلاب اراک گفت: این مصوبه قانونی و قوه قضاییه مجری قانون است و نمایندگان نیز با لحاظ کردن ابعاد مختلف به این مصوبه رای مثبت داده اند.
مدیرسلامت محیط کار معاون بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی استان مرکزی نیز گفت: تنباکو با عنوان، میوه ای وجود خارجی ندارد و سودجویان برای جذب مشتری از طعم دهنده های غیرمجاز استفاده می کنند.
حسن مهرعلی افزود: مصرف قلیان در جمع جوانان به عنوان وسیله سرگرمی به سلامت جوانان و نوجوانان آسیب جدی وارد می کند و خانواده ها باید مهارت نه گفتن به قلیان را به نوجوانان خود آموزش دهند.
وی اظهار کرد: جوانان برای پذیرش در جمع مجبور به مصرف قلیان می شوند و این سرآغاز ابتلا به انواع مواد دخانی است.
مدیرسلامت محیط کار معاون بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی استان مرکزی گفت: عرضه قلیان در اماکن عمومی ممنوع است و نیروی انتظامی با هرگونه ارایه قلیان در پارک و سفره خانه ها به شدت برخورد می کند.
مهرعلی افزود: فراگیر شدن برخی پویش ها برای فرهنگ سازی در مصرف نکردن قلیان با عنوان ‘ قلیان ها را گلدان کنیم ‘ منجر به کاهش مصرف و آگاهی خانواده ها از اثرات سوء مصرف قلیان در استان شده است.
وی اظهار کرد: در مراکز خدمات سلامت استان مرکزی پرونده الکترونیکی دخانیات بر اعضا خانواده تشکیل می شود تا درصورت اعتیاد یکی از اعضا خانواده، اقدامات درمانی ارایه شود.
مدیرسلامت محیط کار معاون بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی استان مرکزی گفت: اکنون با فعالیت های فرهنگی در شهرستان های تفرش، کمیجان، خنداب، فراهان و آشتیان؛ بوستان های بدون دخانیات، هدف گذاری شده است.
مهرعلی افزود: در راستای مبارزه با عرضه قلیان یک هزار و 200 عدد قلیان و 20 کیلوگرم تنباکو در سال جاری از مراکز عرضه در اراک جمع آوری شد.
مدیر سلامت محیط کار معاونت بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی استان مرکزی گفت: سال 95 حدود یک هزار و 780 قلیان و سال 94 نیز حدود یک هزار و 100 قلیان در سطح استان جمع آوری شد.
مهرعلی افزود: مردم می توانند در صورت ارایه قلیان در واحدهای عمومی با شماره تلفن 190 بازرسان را مطلع تا نسبت جمع آوری و اخطار واحد متخلف اقدام شود.
رئیس اتحادیه سفره خانه و تالار باغ های اراک نیز گفت: درآمد بالا ناشی ازعرضه قلیان در سفره خانه ها موجب شده است تا تعداد این واحدهای صنفی در اراک افزایش پیدا کند.
محمدعلی ملکی نژاد افزود: درآمد مطلوب از عرضه قلیان در سفره خانه ها باعث شده تا متقاضی جواز کسب برای این واحد صنفی امسال افزایش داشته باشد.
وی اظهار کرد: برخی از این واحد های صنفی، حتی یک وعده غذا در این سفره خانه ها سرو نمی کنند اما عرضه قلیان به ویژه برای نسل در این سفره خانه ها انجام می گیرد.
رئیس اتحادیه سفره خانه و تالار باغ های اراک گفت: مرکز بهداشت و اماکن نیروی انتظامی باید نسبت به برخورد و ممنوعیت عرضه قلیان در سفره خانه ها اقدام جدی تری داشته باشند.
یک روانشناس اجتماعی نیز معتقد است: 95 درصد از افراد ورودی به زندان های استان مرکزی در حوزه اعتیاد، کسانی هستند که کشیدن سیگار و قلیان را برای نخستین بار تجربه کرده اند.
مجتبی دهقانی با یادآوری اینکه، بی شک سیگار و قلیان دروازه ورود افراد به انواع اعتیاد است، افزود: ارتباط مستقیمی بین مصرف سیگار و ادامه اعتیاد به مواد مخدر وجود دارد.
وی اظهار کرد: افراد قلیانی با توجیه نداشتن ضرر و با منحرف کردن افکار عمومی می کوشند استعمال قلیان را بدون هرگونه عارضه معرفی کنند.
وی بیان کرد: تجربیات نشان می دهد افرادی که سابقه استعمال سیگار و قلیان را ندارند به سختی به جرگه افراد معتاد وارد می شوند.
این روانشناس اجتماعی معتقد است: تبلیغات رسانه ای و محیطی در عوارض مصرف دخانیات یکی از شیوه های تاثیرگذار برای جلوگیری از ورود نسل جوان در دام اعتیاد به ویژه، مصرف قلیان است.
دهقانی افزود: استعمال قلیان در بین اعضای خانواده به شکسته شدن قبح عمل منجر شده است و جوانان در خارج منزل در صورت همراهی گروه همسالان به سهولت پذیرای مواد دخانی می شوند.
وی اظهار کرد: پویش مردمی در سطح خانوادها با همکاری و تعامل کارشناسان یکی از راهکارهای اثرگذار برای مقابله با نکشیدن قلیان در بین جامعه است.
این روانشناس اجتماعی گفت: استعمال قلیان در بین زنان در طول پنج سال اخیر چندین برابر شده و مصرف مواد مخدر و محرک ها در پوشش مصرف قلیان، سلامت این قشر جامعه را با خطر جدی مواجه کرده است.
دهقانی افزود: اختلال مادرزادی، کاهش وزن نوزادان، سقط جنین و افزایش مشکلات قلبی مادران باردار از جمله بیماری هایی است که زنان معتاد به آن مبتلا می شوند.
وی در انتقاد به مصوبه اخیر مجلس در آزاد شدن استعمال قلیان در قهوه خانه ها گفت: استدلال برخی به آزاد بودن قلیان در قهوه خانه برای زیرزمینی نشدن موضوع، نسنجیده است و زمینه اعتیاد در بخش وسیعی از جامعه را سبب می شود.
یک فوق تخصص ریه نیز معتقد است: قلیان اثرات زیان بار بیشتری نسبت به مصرف سیگار بر سلامت فرد وارد می کند و عوارض ابتلا به بیماری ها در قلیان به علت نوع ترکیبات خطرناک و سمی است.
دکترعبدالطیف معینی افزود: افرادی که به مدت طولانی قلیان مصرف می کنند بعد از گذشت 15 سال به برونشیت و انسداد ریه مبتلا می شوند.
وی اظهار کرد: در طول یک دهه اخیر رغبت مردم به ویژه طیف جوان به مصرف قلیان افزایش یافته و استعمال قلیان در بین اعضا خانواده رواج زیادی یافته است.
فوق تخصص ریه گفت: درحالی که همه اعضا خانواده سیگار مصرف نمی کنند اما با روشن شدن قلیان امکان استفاده همه اعضای خانواده از قلیان فراهم است.
دکترمعینی افزود: نداشتن عوارض مصرف قلیان تصورغلطی است که در بین جوانان رواج یافته و راهکار آن آگاهی بخشی به جامعه از عوارض مصرف قلیان و ممانعت خانواده ها از استعمال قلیان در محیط خانه است.
وی با یادآوری اینکه، ابتلا افراد به انواع سرطان به ویژه سرطان حفره دهانی، مری، معده از عواقب مصرف قلیان است، گفت: 95 درصد افراد مبتلا به سرطان ریه، کسانی هستند که تجربه مصرف قلیان و سیگار را داشته اند.
وی اظهار کرد: مصرف کنندگان قلیان، بیشتر از افراد سیگاری به بیماری های عفونی و قارچی مبتلا می شوند و با وجود تعویض سرقلیان؛ شیلنگ قلیان مشترک است و احتمال ابتلا به انواع بیماری ها را تشدید می کند.
فوق تخصص ریه گفت: ترکیب مواد مصرفی در سرقلیان با عنوان های معطر و میوه ای به آسیب زا بودن مصرف قلیان دامن زده و منجر شده تا افراد علاوه بر اعتیاد، نسبت به مواد غیراستاندار دچار آلرژی شوند.
دکترمعینی افزود: مراجعه دیرهنگام افراد قلیانی به پزشک با وجود سرفه های متعدد باعث می شود تا درمان غیرممکن، زمان بر و پرهزینه شود.